സി.രാധാകൃഷ്ണൻ
ദൈവികതയെ കുറിച്ച് നമുക്ക് ഏറെ സംശയങ്ങളും അതിലിരട്ടി വിശ്വാസങ്ങളുമുണ്ട്. ഈ വിശ്വാസങ്ങളിൽ മിക്കതും അന്ധവുമാണ്. കരഞ്ഞുപറഞ്ഞാൽ മനസ്സലിയുന്ന, തിരുമുൽക്കാഴ്ച കിട്ടിയാൽ സന്തോഷിക്കുന്ന, തീറ്റപ്പണ്ടങ്ങൾ കണ്ടാൽ വായിൽ വെള്ളവും, ആ ഉരുപ്പടികൾ കൊണ്ടുചെന്നവനോട് മനസ്സിൽ അലിവും ഒപ്പം ഉറവെടുക്കുന്ന, അപ്രീതി തോന്നിയാൽ അതികഠിനമായി ശിക്ഷിക്കുന്ന, അലറിയലറി പറഞ്ഞറിയിച്ചല്ലാത്ത ഒന്നും അറിയാത്ത ഒരു സൂപ്പർ രക്ഷകനാണ് പലർക്കും ദൈവം. തന്റെ ആവാസ സ്ഥാനത്തിന്റെ മേൽപ്പുര സ്വർണ്ണം മേഞ്ഞില്ലെങ്കിലോ അതിനുമുന്നിൽ സ്വർണത്തിന്റെ കൊടിമരം നാട്ടിയില്ലെങ്കിലോ മൂപ്പർക്ക് മുഷിയും! ഇന്നയിന്ന ശബ്ദങ്ങൾ നിത്യേന ഇത്രയിത്ര തവണ ഉരുവിട്ടു കേട്ടില്ലെങ്കിൽ ശുണ്ഠിയെടുക്കും! ദിവസവും തേച്ചു കുളിക്കണം, സുഗന്ധം പൂശണം, പട്ടുടുക്കണം...
നീതിമാനായ ഒരാൾ ഇങ്ങനെയൊന്നുമല്ല ഇരിക്കുക എന്ന പ്രാഥമികനേരു മതി ഈ സങ്കൽപത്തിന്റെ അടിത്തറ ഇളകാൻ. അതു പക്ഷെ, നമുക്കു തോന്നാറില്ല. ഇങ്ങനെ ഒരാൾ ഉണ്ടാകണമെങ്കിൽ അയാളെ സൃഷ്ടിക്കാൻ കൂടുതൽ ശക്തനായ മറ്റൊരാൾ ഇതേ വടിവിൽ ഉണ്ടാകണമെന്നും അപ്പോൾ ആ പരമ്പര അറ്റമില്ലാത്തതേ ആകൂ എന്നതിനാൽ ഇവരിൽ ആരുടെയും അസ്തിത്വം ആത്യന്തികാവില്ല എന്നു കഥയും ഒട്ടും ഓർമ്മിക്കപ്പെടാറുമില്ല.
ശരിയായി അറിഞ്ഞവർ നേരായ കാര്യം പണ്ടേ പറഞ്ഞുതന്നിരുന്നു. പ്രപഞ്ചത്തിനു നിദാനമായ അടിസ്ഥാനശക്തിയാണ് ദൈവം. അത് സർവവ്യാപിയാണ്. അതിനാൽ എല്ലാവരിലും എല്ലാറ്റിലും ഉണ്ട്, നമ്മിലുമുണ്ട്. ഇക്കാര്യം അറിയാനാവുന്നവരാണ് നാം എന്നതത്രെ നമുക്കുള്ള സവിശേഷത.
ഈ ശക്തി സ്പന്ദനസ്വഭാവമോരുമ്പോൾ അത് ദ്വന്ദ്വാത്മകമാവുന്നു. ഈ ദ്വന്ദ്വാത്മകതയാകട്ടെ, വികസ്വര, സമനില, സങ്കോചം എന്ന മൂന്നു ഗുണങ്ങളുള്ളതാകയാൽ, സ്പന്ദപ്രതിസ്പന്ദങ്ങളിലൂടെ ദൃശ്യപ്രപഞ്ചം ഉണ്ടാകുന്നു. അതിനാൽ, പ്രപഞ്ചമെന്ന യാഥാർത്ഥ്യത്തിന്, ക്ഷരം അഥവാ നശ്വരം, അക്ഷരം അഥവാ ശാശ്വതം, അക്ഷരാതീതം അഥവാ ശാശ്വതത്തിനുപോലും അടിത്തറ എന്നിങ്ങനെ മൂന്നു തലങ്ങൾ ഉണ്ട്. അക്ഷരാതീതത്തെ വിഷ്ണുവായും അക്ഷരത്തിലെ സൃഷ്ടികർത്തൃത്വത്തെ ബ്രഹ്മാവായും, ത്രിഗുണാത്മകവും സ്പണ്ടത്താളനിബന്ധവുമായ സംഹാരക്രിയയെ ശിവനായും ബിംബവൽക്കരിക്കുന്നു. ആശയം മനസ്സിലാവാൻ എളുപ്പമാർഗമായി ഉപയോഗിച്ച ഈ ബിംബങ്ങൾ പിൽക്കാലത്ത് അസ്സൽ ദൈവങ്ങളാവുകയും വിവാഹം കഴിച്ച് അനേകം ദൈവകുമാരൻമാരെ ജനിപ്പിക്കുകയും സാധാരണക്കാരായ മനുഷ്യരെക്കാൾ വികാരവിജ്യംഭിതരായി പെരുമാറുകയും ചെയ്യുന്നു.
മനുഷ്യരായ നമ്മുടെ അകത്തേയ്ക്കുള്ള ശ്രമകരമായ കാഴ്ചയും അതിന്റെ സകൃതവും ഉദാഹരിക്കുന്നതിനായാണ് ക്ഷേത്രങ്ങൾ സങ്കൽപ്പിക്കപ്പെട്ടത്. ദ്വന്ദ്വാത്മകമായ അക്ഷരത്തിലെ എല്ലാ ശക്തിവിശേഷങ്ങളെയും ദേവതകളായി സങ്കൽപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു. ഈ ധാരണകളെല്ലാം പോയി ഇന്നുള്ള സ്ഥിതിയിൽ എത്തിയതെങ്ങനെ എന്ന് ഇനിയെങ്കിലും ആലോചിക്കേണ്ടതില്ലേ?
അനുഷ്ഠാനരൂപത്തിലുള്ള മഹായാഗങ്ങളും യജ്ഞങ്ങളും ആത്യന്തികമായ അറിവിനു നിരക്കുന്നതല്ല എന്ന കാര്യം ഗീതാകാരൻ ആക്ഷേപഹാസ്യത്തിന്റെ മേമ്പൊടി ചേർത്ത് നിസ്സംശയം പ്രസ്താവിക്കുന്നുവല്ലോ. ഉപനിഷത്തുകളെയും ഗീതയെയും ആശ്രയിക്കണോ അതൊ ഇനിയും അനാചാരങ്ങളുടെയും അന്ധവിശ്വാസങ്ങളുടെയും പുറകെ പോകണൊ എന്ന ചോദ്യത്തിന് ഓരോരുത്തരും സ്വയം മറുപടി കാണുകതന്നെ വേണം.
പക്ഷെ, ഇത്തരം വേണ്ടാതീനങ്ങളെല്ലാം കൈവിട്ടാൽ പിന്നെ നിത്യജീവിതപ്രശ്നങ്ങളെ എന്തുപാധി വച്ച് കൈകാര്യം ചെയ്യും എന്നു തോന്നാം. രണ്ട് ഉപായങ്ങളേ ഉള്ളൂ. സ്വന്തം ചെയ്തികൾകൊണ്ട് നരകം വരാതിരിക്കാൻ വേണ്ടത്ര മനസ്സിരുത്തുകയും എന്നിട്ടും വരുന്ന സങ്കടങ്ങൾ സഹിക്കാൻ കരുത്താർജ്ജിക്കുകയും പ്രപഞ്ചത്തിൽ നടക്കുന്നതെല്ലാം എന്റെകൂടി ഇച്ഛയുടെ ഫലമാണെന്ന നേര് തിരിച്ചറിയുക. അതിൽ മാറ്റം വരുത്താനുള്ള എന്റെ ഇച്ഛയും പ്രപഞ്ചത്തിന്റേതന്നെ ഇച്ഛയാണ്. ഇത് രണ്ടിൽ ഏതാണോ കൂടുതൽ ശക്തം അത് പ്രാബല്യത്തിൽ വരും. അതോർത്ത് സങ്കടപ്പെടുകയോ സന്തോഷിക്കയോ വേണ്ട.
നമുക്കല്ലാതെ നമ്മുടെ ജീവിതഗതി മാറ്റിത്തീർക്കാൻ ആർക്കും സാധിക്കില്ല. പ്രപഞ്ചത്തിന്റെയും നമ്മുടെയും സൽഗതിക്കായി നമുക്കംഗീകരിക്കാവുന്ന ഗുണങ്ങളുടെ ഉദാഹരണങ്ങൾ നമുക്കു ചുറ്റും വേണ്ടത്രയുണ്ട്. ഇവയെയാണ് വിഭൂതികളായി ഗീത ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നത്. ഉദാഹരണത്തിന്, ഹിമാലയത്തിന്റെ സ്ഥിരത, അർജുനന്റെ കർമ്മകുശലത, വാസുദേവകൃഷ്ണന്റെ ഗുരുത്വം എന്നിങ്ങനെ അനേകം.
സമകാലികർക്കിടയിൽ ആരെയാണ് ആചാര്യന്മാരായി സ്വീകരിക്കേണ്ടതെന്ന് എങ്ങനെ അറിയാം? അതായത്, താൻതന്നെയാണ് ഈശ്വരൻ എന്ന് അനുഭവം കൊണ്ട് അറിഞ്ഞ ആളുകളെ എങ്ങനെ കണ്ടെത്താം? ബുദ്ധി ഉറച്ചവരുടെ ലക്ഷണങ്ങൾ എന്തെല്ലാമെന്ന് പാർഥൻ ചോദിക്കുമ്പോഴത്തെ മറുപടി ശ്രദ്ധിക്കുക.
ഐഹികമായ തന്റെ ഇഷ്ടാനിഷ്ടങ്ങൾക്ക് അനുസൃതരായി ഇത്തരക്കാർ ഒരിക്കലും പ്രവർത്തിക്കില്ല. എന്റെ ശിഷ്യൻ എന്റെയല്ലാത്ത ശിഷ്യൻ എന്ന ഭേദം പോലും ഉണ്ടാവില്ല. ഞാൻ കണ്ടു എന്നു പറയില്ല. കാരണം, കണ്ടാൽ പിന്നെ ഞാൻ എന്ന സംഗതി ഇല്ല. അതിനാൽ ഒരു കാര്യം തീർച്ചയാണ്. കണ്ടു എന്നുപറയുന്ന ആരുമേ കണ്ടവരല്ല!
അറിഞ്ഞവർ ഐഹികമായി ഒന്നും തന്റെ എന്നു കരുതില്ല. അവർ സ്ഥാപനങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുകയോ സ്വയം മഹത്വവൽക്കരിക്കയോ അഹിതങ്ങളോട് വൈകാരികമായി പ്രതികരിക്കയോ ഇല്ല. അവരെ തിരിച്ചറിയാൻ വളരെ പ്രയാസമാണ്. ഹിമാലയത്തിലെ ഗുഹകളിലോ അമ്പലങ്ങളിലെ ജപമണ്ഡപങ്ങളിലോ ശീതികൃതധ്യാനകേന്ദ്രങ്ങളിലോ അവരെ കാണാനാവില്ല.
സൂക്ഷിച്ചു നോക്കിയാൽ പക്ഷെ, കാണാം. സാധാരണക്കാരിൽ സാധാരണക്കാരായി അവർ നമുക്കിടയിലുണ്ട്. മുഖത്തെ വാടാ പ്രസാദവും കണ്ണിലെ അഗാധമായ സ്നേഹവും ലക്ഷണങ്ങളായി കരുതാം. ഒന്നും ആവശ്യമില്ലാത്തവരും ഒരു വാഗ്ദാനവും നൽകാത്തവരുമാണ് അവർ. ആർ എന്ത് ആരോപണം ഉന്നയിച്ചാലും അവർ മറുപടി പറയില്ല. നല്ലതു പറഞ്ഞാൽ പ്രീതരാകയുമില്ല. ചോദിക്കാതെ പറയില്ല, പറഞ്ഞത് ആരെങ്കിലും കേൾക്കണം എന്നോ അനുസരിക്കണം എന്നോ കരുതുകയും ഇല്ല! അവർ നിരന്തരം കർമ്മം ചെയ്തുകൊണ്ടിരിക്കും. അവരെ സങ്കടപ്പെടുത്താൻ ആർക്കുമാവില്ല. രക്ഷിക്കാം എന്നോ, ആശ്രയിച്ചില്ലെങ്കിൽ ശിക്ഷിക്കുമെന്നോ അവർ ഒരിക്കലും ഭാവിക്കപോലും ചെയ്യില്ല.
ഇത്തരമൊരാളുടെ പരിപക്വമായ ഭക്തി പ്രപഞ്ചാത്മാവുമായി ഏകീഭാവത്തിൽ എത്തിനിൽക്കും. അത് അതിനരികിലേക്കു ചെല്ലുന്നവരെ അദ്ദേഹത്തിലേക്കല്ല, അതിലേയ്ക്ക് നിശ്ശബ്ദം നയിക്കും. അതോടെ, ശിഷ്യന്റെ ഉപാധിഭക്തി നിരുപാധികമാവും.
അതിനാൽ, രാവിലെ എന്നും ഉരുവിടാവുന്ന രണ്ടുവരി നമുക്കുള്ളത് മറക്കാതിരിക്കുന്നതാണ് ബുദ്ധി. കണ്ടവരില്ലാ പാരിൽ, കണ്ടുവേന്നുരപ്പവർ കണ്ടവരല്ലാ, കാണാൻ ഞാൻ തന്നെ യത്നിക്കണം!