സംഭാഷണചാതുരി

ജോൺ മുഴുത്തേറ്റ്

സരോജിനിയും രജനിയും ഇലക്ട്രിസിറ്റി ബോർഡിന്റെ ഡിവിഷനോഫീസിലാണ്‌ ജോലിചെയ്യുന്നത്‌. രണ്ടുപേരും സീനിയർ സൂപ്രണ്ടുമാരാണ്‌. ഒരേപ്രായക്കാരും. സരോജിനി സുന്ദരിയാണ്‌, സൽസ്വഭാവിയും. അവർക്ക്‌ ജോലിചെയ്യുവാൻ യാതൊരുമടിയുമില്ല. പക്ഷേ,ഓഫിസിലാർക്കും തന്നെ അവരെ ഇഷ്ടമല്ല. കാരണം ചോദിച്ചാൽ കൃത്യമായി ആർക്കും ഒന്നും പറയുവാൻ കഴിയുകയില്ല. എല്ലാവർക്കും അവരോട്‌ ഒരകൽച്ച. അവരുമായി സംസാരിച്ചുതുടങ്ങുമ്പോൾതന്നെ ഒരു കല്ലുകടി. അവരുടെ വാക്കുകൾ ആളുകളിൽ അസന്തുഷ്ടിയും അസംതൃപ്തിയും ജനിപ്പിക്കുന്നു. അവരുടെ ഉത്സാഹവും ആത്മവിശ്വാസവും ചോർന്നുപോകുന്നതുപേലെ. സരോജിനിയുടെ സംഭാഷണരീതി അത്തരത്തിലാണ്‌. ഒരുതരം നേഗറ്റിവ്‌ എനർജിയാണ്‌ അവർ മറ്റുള്ളവരിലേക്ക്‌ പകരുന്നത്‌.
അയ്യോ, എന്തുപറ്റി? ആകെപ്പാടെ ക്ഷീണിച്ചുപോയല്ലോ..... വല്ല അസുഖവും .... ??
പരീക്ഷയുടെ റിസൽട്ട്‌ വന്നു, ഇല്ലേ? മോനെന്താ തോറ്റുപോയത്‌? എന്റെ മോന്‌ എ ഗ്രേഡുണ്ട്‌...,?
എന്താണ്‌ ആ ജോലി തീർക്കാൻ താമസം? അക്കൗണ്ട്സ്‌ ഉടനെ അയക്കാനുള്ളതാണ്‌?
ഒരാളെ നേരിൽ കാണുമ്പോൾ സരോജിനി സംഭാഷണം തുടങ്ങുന്നത്‌ ഇത്തരത്തിലാണ്‌. ഇത്തരം വാക്കുകൾ ആരെയും സന്തോഷിപ്പിക്കുകയില്ല. ശ്രോതാവിന്റെ ഉത്സാഹവും ആത്മവിശ്വാസവും ചോർത്തിക്കളയുകയും ചെയ്യും.
സരോജിനി സാറുമായി സംസാരിച്ചാൽ അന്നത്തെ ദിവസം പോക്കാണേ, എന്നാണ്‌ ഓഫിസിലെ അടക്കം പറച്ചിൽ.
സരോജിനിക്ക്‌ ഇതറിയില്ല അവർ ഇതോന്നും മനപ്പുർവ്വം ചെയ്യുന്നതല്ല. ആരെയും ദ്രോഹിക്കണമെന്നവിചാരവുമില്ല. പക്ഷെ അവരുടെ വായിൽ നിന്ന്‌ വിഴുന്ന വാക്കുകൾ സുന്ദരിയായ അവർക്ക്‌ അനാകർഷക വ്യക്തിത്വത്തിന്റെ പരിവേഷം നൽകുന്നു. അതേ ഓഫീസിൽ, അതേ മുറിയിൽ സരോജിനിയോടൊപ്പം ജോലിചെയ്യുന്ന രജനി സുന്ദരിയൊന്നുമല്ലെങ്കിലും എല്ലാവരുടെയും ഇഷ്ടതാരമാണ്‌. അവരുമായി സംസാരിക്കുവാനും ഇടപെടുവാനും എല്ലാവർക്കും താൽപര്യവുമുണ്ട്‌. പുഞ്ചിരിക്കുന്ന മുഖവും എളിമയുള്ള സംസാരവും അവരെ ആകർഷണീയയാക്കുന്നു. അവരുടെ വാക്കുകൾ സഹപ്രവർത്തകരിൽ സന്തോഷവും ഉത്സാഹവും ജനിപ്പിക്കുന്നു. അവരുടെ അനുമോദനവാക്കുകളും തമാശകളും അവരിൽ ഒരു 'പോസിറ്റീവ്‌ എനർജി' നിറയ്ക്കുന്നു. ഓഫീസിലെ ജോലിയുടെ വൈരസ്യവും സംഘർഷങ്ങളും ലഘൂകരിക്കുന്നു.
രജനി ഒരു ദിവസം ഓഫീസിലില്ലെങ്കിൽ പലരും പറയുന്നതു കേൾക്കാം, രജനിസാർ ഇല്ലാത്തതുകൊണ്ട്‌ ഇന്നൊരു രസവുമില്ല?
രജനിയുടെ സംഭാഷണ ചാതുര്യവും പ്രസന്ന ഭാവവും അവരെ ആകർഷണീയയാക്കുന്നു. സരോജിനിയെ അനാകർഷക വ്യക്തിയാക്കുന്നതും അവരുടെ സംസാര രീതി തന്നെ
ഒരാളുടെ സംഭാഷണ രീതികൾ അയാളുടെ വ്യക്തിത്വത്തിന്റെ പ്രധാന ഘടകമായി തീരുന്നു. അതുകൊണ്ടാണ്‌ മാർക്ക്‌ ട്വൈൻ ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞത്‌:?ഒരു മനഷ്യന്റെ സ്വഭാവം അയാൾ പതിവായി സംഭാഷണത്തിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന വിശേഷണങ്ങളിൽ നിന്നും മനസ്സിലാക്കാം?
വ്യവസായ രംഗത്തും രാഷ്ട്രീയത്തിലും വ്യക്തി ജീവിതത്തിലും ഉന്നത വിജയങ്ങൾ നേടിയിട്ടുള്ള മിക്കവരുടെയും വിജയ രഹസ്യം അവരുടെ അസാധാരണമായ സംഭാഷണ ചാതുര്യം ആയിരുന്നു എന്നു കാണുവാൻ കഴിയും. അവരുടെ സംഭാഷണ രീതി മറ്റുള്ളവരെ ആകർഷിക്കുന്നതിനും അവരുടെ സ്നേഹ ബഹുമാനങ്ങൾ ആർജ്ജിക്കുന്നതിനും സഹായിച്ചിരുന്നു.
മോർട്ടിമർ ആഡ്ലർ വ്യക്തമാക്കിയതുപോലെ, ?സംഭാഷണമില്ലാതെ സ്നേഹം അസാദ്ധ്യമാണ്‌.
സംഭാഷണത്തിന്‌ ചില പ്രമാണങ്ങൾ
നാൻസി ഫ്രൈഡ്മാൻ ഒരിക്കൽ പറഞ്ഞു. 'അശുഭകരമായ വിവരങ്ങൾ അറിയിച്ചുകൊണ്ട്‌ ഒരു സംഭാഷണം തുടങ്ങാതിരിക്കുക'. വളരെ നാളുകൾക്ക്‌ ശേഷം ആദ്യമായി ഒരു സ്നേഹിതനെ കാണുമ്പോൾ, അയാൾക്ക്‌ സന്തോഷകരമല്ലാത്ത വിവരങ്ങൾ അറിയിച്ചുകൊണ്ട്‌ സംഭാഷണം ആരംഭിക്കാതിരിക്കുകയാണ്‌ ഉത്തമം എന്ന ഫ്രൈഡ്മാന്റെ ഉപദേശം പലപ്പോഴും നാം മറന്നു പോകുന്നു. അതു നമ്മെ ആളുകളിൽ നിന്നും അകറ്റാൻ ഇടയാക്കുന്നു.
ഒരാളുമായി സംഭാഷണം ആരംഭിക്കുന്നതിന്‌ മുമ്പ്‌ അയാളുടെ സ്റ്റാറ്റസ്‌, സ്വാഭാവ സവിശേഷതകൾ, മാനസിക ഭാവങ്ങൾ, പരിചിതനാണോ അല്ലയോ, ബിസിയാണോ സമയമുള്ളയാളാണോ, എന്നൊക്കെ മുൻകൂട്ടി ചിന്തിക്കുന്നതും അതിനെപ്പറ്റി ബോധവാനാകുന്നതും നല്ലതായിരിക്കും.
എറിക്‌ ബേണിന്റെ ട്രാൻസാക്ഷണൽ അനാലിസിസ്‌ തത്ത്വമനുസരിച്ച്‌ ഒരാൾ ശിശുഭാവത്തിലാണോ, പിതൃഭാവത്തിലാണോ, പക്വഭാവത്തിലാണോ എന്ന്‌ മനസ്സിലാക്കുകയും അതനുസരിച്ച്‌ സംസാരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നത്‌ സുഗമവും സന്തോഷകരവുമായ സംഭാഷണത്തിന്‌ വഴിയൊരുക്കും. സംഭാഷണത്തിനിടയിൽ പോസിറ്റീവ്‌ സ്ട്രോക്കുകൾ (ജീശെശേ​‍്ല ട​‍്​‍ീരസല​‍െ) ധാരാളമായി ഉപയോഗിക്കുന്നത്‌ അയാളിൽ ഉത്സാഹവും ആവേശവും ജനിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യും.
ഒരാളെ കാണുമ്പോൾ അയാളെ 'ഹലോ' പറഞ്ഞ്‌ ആവേശപൂർവ്വം പുഞ്ചിരിയോടെ അഭിവാദ്യം ചെയ്യുക. കഴിയുമെങ്കിൽ ഊഷ്മളമായി ഹസ്തദാനം ചെയ്ത്‌ സ്വീകരിക്കുക. അപരിചിതനാണെങ്കിൽ നിങ്ങൾ സ്വയം പരിചയപ്പെടുത്തുക, അതിനു ശേഷം അയാളുടെ വിവരങ്ങൾ അന്വേഷിക്കുക. പ്രത്യേക ശ്രദ്ധയും പരിഗണനയും നൽകിയതായി അയാൾക്ക്‌ അനുഭവപ്പെടണം.
പക്ഷെ, ഒരു രഹസ്യാന്വേഷകനെപ്പോലെ അയാളുടെ വ്യക്തിപരമായ കാര്യങ്ങൾ കൂടുതലറിയാൻ താൽപര്യം കാണിക്കരുത്‌. അയാളെ കുഴക്കുന്ന ചോദ്യങ്ങൾ ചോദിച്ച്‌ വിഷമിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യരുത്‌. ഒരാളുടെ ജോലിയെപ്പറ്റിയുള്ള വിശദാംശങ്ങൾ, ശമ്പളം, റിട്ടയർ ചെയ്യുന്ന വർഷം. പ്രായം തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങൾ ചോദിക്കുന്നത്‌ പലർക്കും അനിഷ്ടം ഉണ്ടാക്കുമെന്ന്‌ ഓർക്കുക. സംഭാഷണം വ്യക്തിബന്ധങ്ങളുടെ കളയാണ്‌. ഈ കലയിലെ പ്രാവീണ്യം നിങ്ങളെ വിജയത്തിന്റെ കൊടുമുടികൾ കീഴടക്കാൻ സഹായിക്കും.
നിങ്ങളുടെ സംഭാഷണം ആകർഷണീയവും ഫലപ്രദവുമാക്കുന്നതിന്‌ ശ്രദ്ധിക്കേണ്ട നിരവധി കാര്യങ്ങളുണ്ട്‌. അവയിൽ ഏറ്റവും പ്രാധാന്യമേറിയ പത്ത്‌ പ്രമാണങ്ങൾ താഴെ പറയുന്നു.
1. സംഭാഷണത്തിൽ മേധാവിത്വം നേടുവാൻ ശ്രമിക്കാതിരിക്കുക.
ധാരാളമാളുകളിൽ കാണുന്ന അതിശക്തമായ ഒരു പ്രവണതയാണ്‌ സംഭാഷണങ്ങളിൽ മേധാവിത്വം നേടുവാൻ ശ്രമിക്കുക എന്നുള്ളത്‌. മറ്റുള്ളവരെ ആകർഷിക്കുന്നതിനും അവരിൽ നല്ല മതിപ്പ്‌ ഉളവാക്കുന്നതിനും, കൂടുതൽ സംസാരിക്കുകയും സംഭാഷണം തന്റെ സ്വാധീനത്തിലും നിയന്ത്രണത്തിലും വരുത്തുകയും വേണമെന്ന്‌ വിശ്വസിക്കുന്നവരാണ്‌ ഇക്കൂട്ടർ. പക്ഷെ ഫലം വിപരീതമായിരിക്കുമെന്നതാണ്‌ വസ്തുത. മറ്റുള്ളവർക്ക്‌ അവസരം നൽകാതെ, അവരുടെ വാക്കുകൾ കേൾക്കാൻ താൽപര്യം കാണിക്കാതെ സംഭാഷണത്തിന്റെ സിംഹഭാഗവും അപഹരിക്കുന്ന വ്യക്തി മറ്റുള്ളവരിൽ അതൃപ്തിയും അകൽച്ചയും സൃഷ്ടിക്കുകയാണ്‌ ചെയ്യുന്നത്‌.
2. സംഭാഷണത്തിൽ നിങ്ങളുടെ പാണ്ഡിത്യം വിളമ്പാതിരിക്കുക.
സംഭാഷണത്തിൽ നിങ്ങളുടെ പാണ്ഡിത്യം വിളമ്പാൻ ശ്രമിച്ചാൽ എന്താകും ഫലം എന്ന്‌ ഊഹിക്കാവുന്നതേയുള്ളൂ. സ്വന്തം മഹത്വവും പാണ്ഡിത്യവും പ്രകടിപ്പിച്ചുകൊണ്ടുള്ള സംഭാഷണരീതി ശ്രോതാക്കളിൽ വിരസതയും വെറുപ്പും സൃഷ്ടിക്കുമെന്ന കാര്യത്തിൽ സംശയം വേണ്ട. അഹങ്കാരവും പൊങ്ങച്ചവും നിറഞ്ഞ സംഭാഷണം ആർക്കും ഏറെ നേരം സഹിക്കുവാൻ കഴിയുകയില്ല. കേൾവിക്കാരെ നിങ്ങൾ?ലാത്തിച്ചാർജ്ജ്‌? ചെയ്യുന്നതിന്‌ തുല്യമാകുമത്‌.
3. സംഭാഷണം ശ്രോതാവിനെ കേന്ദ്രീകരിച്ചാക്കുക.
നിങ്ങളുടെ സംഭാഷണം കൂടുതലും ശ്രോതാവിന്റെ താൽപര്യവും ഉത്സാഹവും ആകാംക്ഷയും നിലനിർത്തുന്ന തരത്തിലാവാൻ പ്രത്യേകം ശ്രദ്ധിക്കണം. അയാൾക്ക്‌ താൽപര്യമുള്ള കാര്യങ്ങളെയും വിഷയങ്ങളെയും വ്യക്തികളെയും കേന്ദ്രീകരിച്ചാവണം സംഭാഷണം പുരോഗമിക്കേണ്ടത്‌. അപ്പോൾ മാത്രമേ വർദ്ധിച്ച താൽപര്യത്തോടും ഉത്സാഹത്തോടും കൂടി നിങ്ങളുടെ വാക്കുകൾ ശ്രദ്ധിക്കുകയും അതിനനുകൂലമായി പ്രതികരിക്കുകയും ചെയ്യുകയുള്ളൂ.
4. ചോദ്യം ചോദിക്കുക.
സംഭാഷണത്തിനിടക്ക്‌ ചോദ്യങ്ങൾ ചോദിച്ചുകൊണ്ട്‌ മറ്റുള്ളവരുടെ ശ്രദ്ധയും ഉത്സാഹവും വർദ്ധിപ്പിക്കുക. അവരുടെ അഭിപ്രായങ്ങൾ ആരായുകയും അതു ശ്രദ്ധിക്കാൻ താൽപര്യം കാണിക്കുകയും ചെയ്യുക. ചോദ്യങ്ങൾ സംഭാഷണത്തിന്‌ ഊർജ്ജവും ഊഷ്മളതയും പ്രദാനം ചെയ്യും. സംഭാഷണം സജീവമായി തുടരുന്നതിന്‌ ഇത്‌ വഴിയൊരുക്കുന്നു.
5. മറ്റുള്ളവർക്കും സംസാരിക്കാൻ അവസരം നൽകുക.
സംഭാഷണം ഒരു ഏകപക്ഷീയ പ്രക്രിയ അല്ല. അത്‌ പരസ്പര പൂരകമായിരിക്കണം. മറ്റുള്ളവർക്ക്‌ സംസാരിക്കാൻ അവസരം നൽകുക. അവരെ പ്രോൽസാഹിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുക. അവർ സംസാരിക്കുമ്പോൾ നിങ്ങൾ മൗനം പാലിക്കുക. സിസറോ പറഞ്ഞതുപോലെ, ഏറ്റവും വലിയ സംഭാഷണ കലകളിൽ ഒന്നാണ്‌ മൗനം.
6. നല്ല ശ്രോതാവാകുക
മറ്റുള്ളവർ സംസാരിക്കുമ്പോൾ വളരെ ശ്രദ്ധയോടെയും താൽപര്യത്തോടെയും ശ്രദ്ധിക്കുകയും ശ്രവിക്കുകയും ചെയ്യുക. നിങ്ങളുടെ മുഖഭാവവും കണ്ണുകളിലെ തിളക്കവും മറ്റ്‌ ശരീരഭാഷാസൊ‍ാചനകളും നിങ്ങളുടെ താൽപര്യം വിളിച്ചറിയിക്കും. അത്‌ അവരെ കൂടുതൽ സന്തോഷിപ്പിക്കുകയും സംഭാഷണം അനർഗ്ഗളം തുടരുകയും ചെയ്യും. സംഭാഷണ വേളയിൽ മറ്റുള്ളവരെ ഇടയ്ക്ക്‌ തടസ്സപ്പെടുത്താതിരിക്കുക. ?പറയാനുള്ളത്‌ പറഞ്ഞു കഴിഞ്ഞു? എന്ന സംതൃപ്തി അവർക്ക്‌ ലഭിക്കട്ടെ.
7. നർമ്മഭാഷണം ശീലിക്കുക.
നർമമഭാഷണത്തിന്റെ ആകർഷണീയത അത്ഭുതകരമാണ്‌. സംഭാഷണത്തിൽ രസകരമായ രീതിയിൽ നർമ്മം കലർത്തുകയും മറ്റുള്ളവരെ ചിരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നവരെ എല്ലാവരും തന്നെ ഇഷ്ടപ്പെടുന്നു. അവരുടെ തമാശകളും നർമ്മ കഥകളും കൂടുതൽ കേൾക്കാൻ ആഗ്രഹം തോന്നുന്നു. അവരുടെ സാമീപ്യവും സംഭാഷണവും ആനന്ദകരമായിത്തീരുന്നു. ?നർമ്മം സംഭാഷണത്തിലെ ഉപ്പാണ്‌ ആഹാരമല്ല? എന്നാണ്‌ വില്ല്യം ഹാസ്ലിറ്റ്​‍്‌ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നത്‌.
8. പുഞ്ചിരിക്കുക
സംസാരിക്കുമ്പോഴും സംസാരം ശ്രവിക്കുമ്പോഴും നിങ്ങളുടെ മുഖത്തൊരു പുഞ്ചിരി വിടർന്ന്‌ നിൽക്കട്ടെ. പുഞ്ചിരിയോടെയുള്ള സംസാരം കൂടുതൽ ആകർഷണീയവും ആസ്വാദ്യകരവുമായി മറ്റുള്ളവർക്കനുഭവപ്പെടും. മറ്റുള്ളവരുടെ സംസാരം ശ്രവിക്കുമ്പോൾ അവസരോചിതമായി വേണം പുഞ്ചിരിക്കാൻ. ദുഃഖകാര്യങ്ങൾ പറയുമ്പോഴും ശ്രവിക്കുമ്പോഴും ചിരിക്കുന്നതും പുഞ്ചിരിക്കുന്നതും ഒഴിവാക്കുക.
9. നയന സമ്പർക്കം പുലർത്തുക
മറ്റുള്ളവരോട്‌ സംസാരിക്കുമ്പോൾ അവരുടെ കണ്ണുകളിൽ മാറി മാറി നോക്കുക. ഒരാളിൽ തന്നെ ദൃഷ്ടി കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നത്‌ ഒഴിവാക്കുക. ഇന്റർവ്യൂകളിൽ ചോദ്യം ചോദിക്കുന്ന ആളുകളുമായി കൂടുതൽ നയനസമ്പർക്കം പുലർത്താം. എന്നാൽ എപ്പോഴും ഒരാളുടെ കണ്ണുകളിൽ തന്നെ നോട്ടം കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നത്‌ അസ്വാസ്ഥ്യജനകമായിരിക്കും.
?അവൻ സംസാരിക്കുന്നില്ല എങ്കിലും അവന്റെ നയനങ്ങളിൽ സംഭാഷണം കുടികൊള്ളുന്നു, എന്ന പ്രശസ്ത ആംഗലേയ കവി എച്ച്‌. ഡബ്ല്യൂ. ലോംഗ്ഫെല്ലോയുടെ വരികൾ നയനസമ്പർക്കത്തിന്റെ പ്രാധാന്യം വ്യക്തമാക്കുന്നു.
10. മറ്റൊരാൾ സംസാരിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുമ്പോൾ സംസാരം അവസാനിപ്പിക്കാതിരിക്കുക.
സംഭാഷണം അവസാനിപ്പിക്കുന്ന രീതി വളരെ പ്രാധാനപ്പെട്ട ഒന്നാണ്‌. മറ്റൊരാൾ വളരെ ആവേശപൂർവ്വം സംസാരിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുമ്പോൾ സംഭാഷണം നിർത്തി വിടവാങ്ങാൻ തുടങ്ങുന്നത്‌ അനുചിതമായിരിക്കും. അതുപോലെ ഇടയ്ക്കിടക്ക്‌ വാച്ചിൽ നോക്കി അസ്വസ്ഥത പ്രകടിപ്പിക്കുന്നതും. അതുകൊണ്ട്‌ നിങ്ങൾ സംസാരിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുമ്പോൾ തന്നെ സംഭാഷണം ഉപസംഹരിക്കുന്നതാവും അനുയോജ്യമായ രീതി. അതാരെയും വിഷമിപ്പിക്കുകയില്ല.
സംഭാഷണ ചാതുരി വർദ്ധിക്കുന്നതോടുകൂടി മറ്റുള്ളവരുടെ മതിപ്പും ബഹുമാനവും സ്നേഹവും നേടിയെടുക്കുന്നതിനും വ്യക്തിബന്ധങ്ങൾ സുദൃഢമാക്കുന്നതിനും അനായാസം നിങ്ങൾക്ക്‌ കഴിയും.